Karatay Diyeti’nden sonra Karatay Mutfağı
Prof. Canan Efendigil Karatay’ın Karatay Diyeti kitabı çok satmıştı, ilk kitabını aldım okudum yorumlarımı da yazmıştım. Ben Karatay diyetini çok sağlıklı buluyorum çünkü içinde her şey var, Dukan Diyeti‘ne benziyor etsiz bir diyet değil ama Dukan Diyeti kadar da sert kuralları olan bir diyet değil, Karatay Diyeti’nin popüler olmasından sonra Canan Efendigil Karatay’ın 3. kitabı ‘Karatay Mutfağı kitabı raflarda 19,50 liradan piyasa. Daha çok tariflerin olduğu ve beslenmeye dair ipuçlarının verildiği bir kitapmış..
Canan Karatay kitabı için “Ben şunun garantisini veriyorum: Mutfağını, Karatay Mutfağı’na çevirenler sağlık bulacak, zayıflayacak ve kilosunu koruyacak! Bunu yaparken de strese, bunalıma, depresyona girmeyecek. Yoksunluk hissi olmayacak. Aksine çok mutlu olacaklar.” diyor.
Prof. Canan Efendigil Karatay’ın kitabından bazı bölümler de yayınlandı.. İşte Karatay diyetinden örnek bir menü ve Karatay Mutfağından tarifler..
İlkbahar ve Yaz İçin Örnek Mönü
Kahvaltı
(08.00-09.00):
Karatay Kahvaltı Tabağı
Öğle yemeği
(13.00-14.00):
Topçata Çorbası
Zeytinyağlı Bakla
Yoğurt
Akşam yemeği
(18.00-19.00) :
Fırında Kuzu Pirzola
Yoğurtlu Semizotu Salatası
KARATAY KAHVALTI TABAĞI
07.00-09.00 Arası
(Her sabah) Azpişmiş 2 adet yumurta
Haşlanarak rafadan veya kayısı kıvamında ya da tavada düşük ısıda saf tereyağında fazla katı
olmadan pişirilebilir. Omlet, menemen, çılbır, mıhlama, pastırmalı yumurta yapılabilir.
Bir avuç içiniz kadar az tuzlu peynir
Az yağlı, light ya da krem peynir olmayacak! Koyun, inek veya keçi sütünden klasik beyazpeynir,
eski kaşar, Erzincan deri tulumu, İzmir tulumu, Balıkesir sepet peynir vb
yöresel peynirler olabilir… Ancak yanında herhangi bir ekmek, poğaça, simit
vb yenmeyecek! Bir ince belli çay bardağı ceviz, fındık, fıstık, badem veya yerfıstığı içi
Kuruyemişler kavrulmamış ve tuzlanmamış olacak!
Aztuzlu 10-15 adet zeytin Üzerine zeytinyağı, limon, kekik ve pul biber eklenebilir.
Domates, biber, salatalık, turp, maydanoz, nane, roka vb
Doğal ve mevsiminde olmak şartı ile arzu edildiği kadar yenebilir. Limonlu çay veya süt içilebilir Şekersiz ve tatlandırıcısız olarak!
TOPÇATA ÇORBASI
Rumeli Yöresi
Dört mevsim yapılabilir.
Malzeme
6 su bardağı su
200 gr kıyma
Yarım çay kaşığı kimyon
Yarım çay kaşığı karabiber
Yarım çay kaşığı pul biber
Yarım çay kaşığı kristal kayatuzu
Yarım kâse kadar ince bulgur
Yarım çay bardağı iri bulgur
1 yumurtanın sarısı
1 su bardağı yoğurt
1 limonun suyu
6-7 dal maydanoz
Hazırlama
1.
Kıymayı, kimyon, karabiber, pul biber ve tuz ile yoğurun, fındık büyüklüğünde parçalara
ayırın ve avuç içinizde yuvarlayarak şekil verin.
2.
İnce bulguru büyük bir tabağa boşaltın ve hazırladığınız köftecikleri ince bulgura
bulayın (birbirlerine yapışmalarını önlemek için).
3.
Suyu bir tencereye dökün ve orta ısıdaki ocağın üstüne koyun. Kaynamaya başlayınca
minik köftecikleri içine atın ve 10-15 dakika kısık ateşte pişirin. Daha sonra
yarım çay bardağı iri bulguru ilave edin ve 5 dakika kadar daha pişirin.
4.
Bu
arada ayrı bir kapta yoğurt, limon suyu ve yumurta sarısını iyice çırpın. Maydanozları
yıkayıp, ince ince doğrayın.
5.
Köftecikler pişip bulgur şiştikten sonra ocağı söndürün. 2-3 dakika bekleyin ve çorbayı
karıştırarak yoğurtlu terbiyeyi ilave edin (çorbayı kestirmemek için terbiyeyi
yavaş yavaş dökün). En üste doğranmış maydanozları serpin ve çorbayı kâselere
boşaltarak servis edin.
ZEYTİNYAĞLI BAKLA
İlkbaharda yapılabilir.
Malzeme
1 kg taze bakla
1 çay bardağı zeytinyağı
2 adet kuru soğan
1 çay bardağı sıcak su
1 limonun suyu
1 demet dereotu
Kristal kayatuzu
2 kâse yoğurt
1-2 diş sarımsak (arzuya göre)
Hazırlama
1.
Baklaları bol suyla yıkayın, uçlarını ayıklayın ve elle ikiye kırarak tencereye koyun.
Soğanları soyun ve küçük küp şeklinde doğrayıp baklaların üzerine ilave edin.
Zeytinyağını ve suyu da ekleyip kısık ateşte pişirin (baklalar yumuşayıncaya
kadar). Bu arada dereotunu yıkayıp ince ince doğrayın.
2.
Tencereyi ateşten alınca limon suyu ve tuz ilave edip karıştırın. Daha sonra baklaları
servis tabağına alıp üzerine ince kıyılmış dereotunu serpin. Sarımsakları
soyun, havanda ezin, bir kâse yoğurda karıştırın. Arzuya göre sarımsaklı veya
sarımsaksız yoğurtla servis edin.
Not:
Taze baklaları az su ile haşlayıp, sirke, zeytinyağı ve dereotu ilave ederek haşlama salatasını da
yapabilirsiniz.
YOĞURT MAYALAMA
Geleneksel Türk
Usûlü
Dört mevsim
yapılabilir.
Malzeme
1 kg süt
1 yemek kaşığı ev yoğurdu (tepeleme)
Cam kâse veya toprak çömlek
Büyük bir sofra bezi (pamuklu)
Hazırlama
1.
Sütü bir tencereye koyun ve güzelce kaynatın.
2.
Daha sonra ateşi söndürün ve sütün hafif soğumasını bekleyin. Sütün sıcaklığı
serçeparmağının dayanma derecesine geldiği zaman cam bir kâse veya toprak bir
çömleğe boşaltın ve içine bir yemek kaşığı yoğurdu koyup tahta bir kaşık
yardımıyla süte karıştırın. Üzerine cam veya porselen bir kapak kapatın. Kalın
bir bez örtüye sarıp, oda sıcaklığında 6-8 saat kadar bekletin. Daha sonra
mayalanan yoğurdu buzdolabına koyun ve arzu ettiğiniz zaman servis edin.
Not:
Açık süt, mandıralardan veya günlük taze süt satan şarküterilerden alınabilir. Eğer
bulunamazsa günlük pastörize süt (cam şişede) kullanılabilir.
Mayalamak için ev yoğurdunuz yoksa bir kereye mahsus çömlekte satılan yoğurtlardan
kullanabilirsiniz. Daha sonra evde mayaladığınız yoğurttan, bir sonraki
yoğurdunuzu mayalayabilmek için mutlaka ‘mayalık yoğurt’ ayırın.
Eğer ‘tereyağı’ tarifinde vereceğimiz yağı, yoğurt kaymağı ile yapmak isterseniz,
yoğurdu tüketmeden önce üzerindeki kaymağını kapaklı bir kavanozun içine koyup
buzdolabında muhafaza edin.
Yoğurt, Karatay Mutfağı’nın olmazsa olmazlarındandır. Önemli bir probiyotik gıdadır,
sindirim enzimlerinin düzenli çalışması ve bağırsaklardaki faydalı mikropların
üremesi adına çok etkilidir. Yani buzdolabınızdan eksik olmamalıdır.
Anadolu’da bazı yörelerde yoğurt mayalarken mayalık yoğurt, sütün içine karıştırılmadan
usulca bırakılır.
Rahmetli annem ve anneannem yoğurt mayalarken mutlaka ‘Bismillâhirramânirrahim’ diyerek
besmele çeker ve dudaklarını büzüp hoş bir öpücük sesi çıkarırlardı. Bu
yöntemin sırrını bir türlü çözemedim ama Rumeli yöresinden göçüp gelmiş birçok
kişiden aynı usûlü duyuyorum ve yıllardır bu şekilde mayaladığım yoğurtların
lezzeti gerçekten bir başka oluyor… (N. Doğan)
FIRINDA KUZU PİRZOLA
Yaz ve sonbaharda yapılabilir.
Malzeme
1 kg kuzu pirzola
4 adet olgun domates
3 adet yeşil biber (acı veya tatlı)
3 yemek kaşığı sızma zeytinyağı
1 yemek kaşığı kekik
Hazırlama
1. Kasapta hazırlattığınız kuzu pirzolaları bir tepsiye dizin, üzerine zeytinyağı gezdirin
ve 200 derecede ısıtılmış fırında, 10-15 dakika kadar, pişirin.
2. Domatesleri ve biberleri yıkayıp, halka şeklinde dilimleyin. Pirzolalar hafif suyunu
çekmeye başlayınca, tepsiyi fırından alın ve üzerlerini, dilimlenmiş domates ve
biberle kaplayın. Daha sonra tepsiyi tekrar fırına koyun, 20-30 dakika daha
pişirin (etler ve sebzeler yumuşayıp, suyunu çekene kadar).
3. Tepsiyi fırından çıkarmaya yakın, pirzolaların üzerine kekik serpin. Daha sonra mevsim
salatası ile servis yapın.
Not:
Bu yemeğe tuz ve karabiber eklenmez! Ancak arzu edenler, yerken az miktarda ilave
edebilirler.
Yaz ve sonbahar aylarında domates ve biberle yapılan bu tarifi, diğer mevsimlerde
sade olarak da uygulayabilirsiniz. Bu tarif, aynı şekilde dana biftek ile de
yapılabilir.
YOĞURTLU SEMİZOTU SALATASI
İlkbaharda yapılabilir.
Malzeme
500 gr yabani semizotu (pirpirim)
2 su bardağı süzme yoğurt
1 limonun suyu
Yarım çay bardağı sızma zeytinyağı
Kristal kayatuzu, pul biber (ağız tadına göre)
Hazırlama
1. Semizotlarını güzelce temizleyin, sirkeli suda bekletin ve durulayın (küçük siyah tohumları
varsa atmayın).
2. Semizotu yapraklarını, dallarından yaprak yaprak ayırın. Dal kısımlarını da ince ince
doğrayın ve bir salata kâsesine koyun.
3. Ayrı bir kâsede yoğurt, limon suyu, zeytinyağı ve tuzu karıştırıp çırpın ve
semizotlarının üzerine ilave edip karıştırın. Arzuya göre üzerine pul biber serpip
servis edin.
Not:
Aynı uygulamayı ıspanakla da yapabilirsiniz.
1978 doğumlu, 3 çocuk annesi çalışan arada bulduğu kaçamak vakitlerde annekaz.com u yazan, yazarken büyük keyif alan bir deli hatunum. Bana [email protected] dan ulaşabilirsiniz…
